Толкование чеченских фразеологизмов. Часть 2

Балхана тIера – къахьега мало ца еш

Бартана чехка – бага /дага/ деънарг, ца сецош, ма-дарра дIаолуш; сиха лер долуш
Дала а, наха а делла – ирс долуш, Дела тIехьаьжна
Дашна /маттана шера/ говза – олург говза олуш, ала, дийца хууш
ДегIана аьхна – дегIана тамехь
Дела тIехьаьжна – ирс долуш; Дала дуьне делла адам
Дечунна тIера – къахьега мало ца еш, дечух самукъадо-луш
Долчунна къера – догцIена; шен де хууш

Жинаша иэгIийна – жинийн цамгар кхетта
Жинашца тайна – къайлах ницкъ, хьуьнар долуш
Ка каде – тIахъаьлла, каде
Ка куьйса – ка ледара йолуш я янне а йоцуш
Когана маса – сиха, чехка водуш, вадалуш
Куьг говза – говза пхьар

Лергана онда – къора, лерса таьIна долуш
Лергана сема – ира лерса долуш
Лерсинна тамехь – лерса хьоьстуш, лерсинна аьхна
Маларна тIера – молуш сакъералуш
Набарна тIера – наб ян лууш, наб дукха еш
Нур дашо – дашо нур а догуш
Са цIена – цIенчу хIух, сих схьаваьлла /й, б, д/; оьзда
Са дуткъа – чевле, дегабааме; хIуман дуьхе сиха кхуьуш
Са кIезга – стешха, эндаже, осала
Сан хила тамехь – сох тера; со санна декъаза, ирча
Са чIогIа – ассна долуш; доьналла, хьуьнар долуш

ТIам шера – мас шера йолуш
Унах цIена – могуш, таза
Хабарна тIера – дукха луьйш, дуьйцуш самукъадолуш
Хьекъална эшна – кIоргенза, хьекъална гена воцуш
Хьеша-дена муьтIахь – хьаша дика лелош, хьешан гIуллакхе хьожуш
Ца гуш – дика – ца гина де ловзар а долуш, бIаьргашна хьалха ца хIиттар цуьнан дикалла а йолуш
ЦIий цIена – цIий ийна доцуш, боьха доцуш, цIенчу хIух
ЦIий чехка – аьрха, сиха

Чкъор /цIена, ховха/ ꬬIайн – кIайчу басахь, амат, си-баттт кIай долуш /куьйгана кIеда, ховха дилха долуш/
Шен балхана къера – догцIена; шен де хууш
Шена дика – шегахьа узуш, ша дукхавезаш
Шен синна декъаза – са дуткъа; мел дийриг шена бале долуш
Юучунна тIера – юуш самукъадолуш, гайшик

(с) Нохчалла, Л.М. Ибрагимов, 2005г.

Нохчийн фразеологизмийн маьIнадаран дошам

checheninfo.ru